Veri Gazeteciliği Nedir?
Dönemimizde internetin yaygınlaşmasıyla farklılaşan medya kullanımı (okurun medya üretimine dahil olması) sayısallaştırmanın etkisiyle veri miktarının artması içeriğin mecralar arasındaki dolaşımın yöndeşme ile tetiklenmesi neticesinde gazeteciliğin geldiği noktada veri haberciliği ve onun demokratik medya için sunduğu olanaklardır.
İnternetin yaygın kullanımı, kullanıcı türevli içeriğin miktarındaki artışı beraberinde getirmektedir. Öyle ki küresel çapta üretilen veri miktarının dakikada 1.7 milyon milyar bayt olduğu ifade edilmektedir. Globalde ‘Data Journalism’ olarak bilinen veri gazeteciliği, belirli bir olay, genel ya da özelde bir konu hakkında toplanan verileri; sadeleştirerek, görselleştirerek herkesin anlayacağı düzeye getirerek yayınlamaktır. Kısacası veri ile haber yapmaktır.
Veri Gazeteciliğinin Tarihi
Veri haberciliği esasen 26 Temmuz 2010’da Amerikan ordusunun 2004-2009 yılları arasında Afganistan Savaşı’nda tutmuş olduğu binlerce belgeyi WikiLeaks aracılığıyla The Guardian, The New York Times ve Der Spiegel gazeteleriyle bilginin sızdırılması neticesinde ortaya çıkmasıyla ifade edile bilir. 92 bin gizli belgenin ifşa edilmesiyle veri haberciliğinin büyük miktardaki veriyle baş etme potansiyeli bir kez daha gündeme gelmiştir.
Genellikle araştırmacı gazetecilik uygulamalarında başvurulan bilgisayar-araçlı habercilik,veri toplama ve analiz etmede bilgisayarlardan yararlanmayı esas alır.Veri haberciliğinde veri, iş planının odağını teşkil eder.
Veri miktarının oranı literatürde “Büyük Veri “( big data ) kavramıyla karşılanmaktadır. Manovich’in tanımında büyük veri, yaygın yazılımların toplama,derleme, işleme gibi süreçleri kısa sürelerde gerçekleştirmede yetersiz kaldığı veri kümelerini tasvir etmek üzere kullanılmaktadır.
Manovich büyük sayısal verinin analiziyle şekillenen büyük veri toplumunda üç farklı kategoriden söz eder:
- 1.Veriyi oluşturanlar
- 2. Veriyi toplamak için gerekli imkanlara sahip olanlar
- 3.Veriyi analiz etmede deneyimli bulunanlar.